της Μαριανίνας Πάτσα
Ένα εντελώς αλλόκοτο γουέστερν, που ακροβατεί ανάμεσα στον χιπισμό και στην ψυχεδέλεια, κάνει την εμφάνισή του το 1970. Είναι ο μαυροντυμένος πιστολέρο του «El Topo», της δεύτερης κατά σειρά ταινίας μεγάλου μήκους του Alejandro Jodorowsky. Ο μυστηριώδης πρωταγωνιστής του περιπλανάται σε ένα παράξενο δυτικό τοπίο. Στην προσπάθειά του να βρει τη φώτιση, συναντά πολλούς ιδιάζοντες χαρακτήρες.
Το σουρεαλιστικό αυτό γουέστερν μπορεί να έχει ως πρωταγωνιστή έναν πιστολέρο, αλλά δεν μοιάζει ούτε κατά διάνοια με ένα κανονικό γουέστερν. Οι συμβολισμοί και οι εικόνες διαδέχονται η μία την άλλη με τον τρόπο που η Αλίκη του Λιούις Κάρολ πέ- φτει μέσα στην κουνελότρυπα: πιστολίδι, καλόγεροι, νάνοι, παγανισμός, χριστιανισμός, ανατολική φιλοσοφία, όλα μπλέκονται κάτω από τους απόκοσμους ήχους ψυχεδελικών ακουσμάτων, μέσα σε μια έκρηξη χρώματος.
Ο ίδιος ο Jodorowsky δεν αναλαμβάνει μόνο ρόλο σκηνοθέτη, αλλά και σεναριογράφου, πρωταγωνιστή και μουσικού συνθέτη. Οι ερμηνείες είναι φανερά επηρεασμένες από το θέατρο, όπου επίσης έχει δουλέψει πολύ ο Jodorowsky, ο οποίος κράτησε για τον εαυτό του τον πρωταγωνιστικό ρόλο και έδωσε στον οκτάχρονο, τότε, γιο του τον ρόλο του κινηματογραφικού του παιδιού.
Η ταινία παραμένει για «δυνατούς λύτες», χάρη στους άπειρους συμβολισμούς της, και δεν θα είχε βρει ούτε κατά διάνοια τον δρόμο για τις αμερικανικές αίθουσες, εάν ο John Lennon δεν μεσολαβούσε τότε. Το φιλμ προβλήθηκε κυρίως μεταμεσονύκτιες ώρες (διότι πού να αντέξει ο μέσος Αμερικανός τέτοια τρέλα), ενώ σημαντικό παραμένει το γεγονός πως εξασφάλισε στον δημιουργό της κεφάλαιο για να γυρίσει την επόμενη ταινία του. Μάλιστα κυκλοφορεί η φήμη πως ο Lennon και η Yoko Ono είχαν δώσει επίσης ένα σημαντικό ποσό, αφού στο πρόσωπο του Jodorowsky βρήκαν έναν ακόμα avant-garde ομοϊδεάτη τους.
Κατά τη διάρκεια της πολυτάραχης ζωής του, αυτός ο μοναδικός καλλιτέχνης αποδείχθηκε όχι μόνο πρωτοπόρος σκηνοθέτης και κινηματογραφιστής, αλλά και ηθοποιός, μίμος, συνθέτης, κωμικός συγγραφέας, συγγραφέας μυθοπλασίας, ακόμη και γκουρού σε μια μυστικιστική σχολή ψυχολογίας. Όμως, έστω κι αν οι δεξιότητές του μοιάζουν απεριόριστες, είναι η ποιότητά του ως σκηνοθέτη που έκανε τη διαφορά. Καμία δημιουργία του δεν μοιάζει με την προηγούμενη και κάθε φορά αφετηρία του είναι ένα νέο ερέθισμα που τον καταβάλλει ολοκληρωτικά. Από το «Ιερό βουνό» (1973) έως το «Les têtes interverties» (1957) και από «Το άγιο αίμα» (1989) μέχρι τα φιλμ «Ο κλέφτης του ουράνιου τόξου» (1990), «Ο χορός της πραγματικότητας» (2013) και «Ποίηση χωρίς τέλος» (2016), κάθε φιλμ είναι και ένας νέος κόσμος.
Η κατηγοριοποίηση των ταινιών του παραμένει σχεδόν αδύνατη. Οι συνηθισμένες μορφές αφήγησης απουσιάζουν. Έτσι, η κάθε του ιστορία είναι ένα μυστικιστικό και υπερβατικό ταξίδι μέσα σε ένα εικονοκλαστικό σύμπαν, που είναι απαλλαγμένο από πάσης φύσεως συμβάσεις και «κοινή λογική».
Popular
