Κείμενο και φωτογραφίες του Νίκου Ζήκου

Μαζί με 35 αναδόχους της ActionAid πραγματοποιήσαμε ένα ταξίδι στη Ζιμπάμπουε, που θα μείνει σε όλους αξέχαστο. Ένα από τα μαγικά που έχει η Αφρική είναι ότι έχεις την ψευδαίσθηση ότι πηγαίνεις για να βοηθήσεις. Σύντομα καταλαβαίνεις ότι αυτά που παίρνεις είναι πολύ περισσότερα από αυτά που δίνεις.

Αφού φτάσαμε μέχρι τη Νιάνγκα, στα ανατολικά της χώρας, γνωρίσαμε τους κατοίκους και είδαμε από κοντά τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Οι κάτοικοι αυτών των χωριών ζουν σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας και βιοπορίζονται ασχολούμενοι κυρίως με τη γεωργία. Αξιοθαύμαστο είναι το ότι καλύπτουν δεκάδες χιλιόμετρα κάθε μέρα για να βρουν αγαθά όπως το νερό ή κάνουν πολύ βαριές κατασκευές και δουλειές. Όλα αυτά όμως συνοδεύονται από πολλή χαρά και τραγούδι. Είναι κάτι που σε βάζει πραγματικά σε σκέψεις όσον αφορά το ζητούμενο της ευτυχίας στους δυτικούς πολιτισμούς και κοινωνίες.

Ο τομέας της εκπαίδευσης έχει πληγεί περισσότερο, η πρόσβαση στην παιδεία γίνεται ολοένα και δυσκολότερη. Πολλά σχολεία δεν έχουν ρεύμα πλέον και τα περισσότερα από αυτά δεν έχουν πρόσβαση σε καθαρό νερό. Οι δάσκαλοι είναι ελάχιστοι και πολλές φορές αναλαμβάνουν δύο και τρεις τάξεις παράλληλα. Άλλωστε, ένας από τους σκοπούς του ταξιδιού ήταν η ανέγερση τουαλετών σε ένα δημοτικό σχολείο. Στη συνέχεια, και με τη δική μας αρωγή, πραγματοποιήσαμε την κατασκευή ενός φράγματος, με σκοπό την πιο εύκολη συλλογή και αποθήκευση νερού κατά την περίοδο των βροχοπτώσεων, ώστε οι κάτοικοι να μπορούν πλέον να καλύψουν τις καθημερινές τους ανάγκες. Αφού χωριστήκαμε σε τέσσερις υποομάδες, τα καταφέραμε! Καθένας από εμάς έσκαψε, κουβάλησε και βοήθησε σε όλη τη διαδικασία. Το εντυπωσιακό είναι πως, παρ’ όλες τις υλικές ελλείψεις που έχουν οι ντόπιοι, πάντα σε υποδέχονται και σε αγκαλιάζουν με χαμόγελα και μουσικές.

Κάθε μέρα που περνούσε ήταν και μια νέα πρόκληση για όλους μας. Συναισθήματα χαράς και αλληλοβοήθειας μας κατέκλυζαν, καθώς περνούσαμε ποιοτικό χρόνο με τους ντόπιους και ακούγαμε τις ιστορίες τους. Τα μεσημέρια, αφού πρώτα βοηθούσαμε την κοινότητα στο μαγείρεμα, τρώγαμε όλοι μαζί σαν μια μεγάλη οικογένεια. Το καθημερινό μας γεύμα ήταν το παραδοσιακό «σάτζα», ένας παχύρρευστος χυλός καλαμποκιού με λαχανικά.

Αναμφίβολα, η πιο δυνατή στιγμή του ταξιδιού ήταν όταν δέκα ανάδοχοι γονείς της ActionAid γνώρισαν από κοντά τα ανάδοχα παιδιά τους. Την ίδια στιγμή, άλλα 17 παιδιά χαμογέλασαν, όταν παρέλαβαν γράμματα από τους αναδόχους που δεν κατάφεραν να παραστούν στο ταξίδι. Είναι πιο σημαντικό από όσο φανταζόμαστε για ένα παιδί στην Αφρική να λαμβάνει ένα γράμμα από τον ανάδοχό του.

Η Ζιμπάμπουε σήμερα βρίσκεται σε δεινή κατάσταση. Το προσδόκιμο ζωής στη χώρα είναι μόλις τα 61 έτη. Το 47% του πληθυσμού υποσιτίζεται και το 70% ζει κάτω από το εθνικό όριο της φτώχειας. Η ActionAid Hellas, πιστή στις αξίες της, στηρίζει τις δράσεις της στη Ζιμπάμπουε ήδη από το 2009, με σκοπό τη στήριξη των ευάλωτων ομάδων και την προάσπιση των δικαιωμάτων που στερούνται. Εμείς από την πλευρά μας επιστρέψαμε πιο γεμάτοι από ποτέ, με εικόνες, συναισθήματα, χαμόγελα και τραγούδια από τα μικρά παιδιά και τις γυναίκες της κοινότητας. Κλείνοντας, θα χρησιμοποιήσω μια φράση που είπε μια φίλη κατά την επιστροφή μας στην Ελλάδα. “Η Αφρική είναι μια ήπειρος όπου, ενώ δεν έχεις τίποτα, έχεις τα πάντα…”